Bevoegdheid
Vakken in het VO dienen gegeven te worden door docenten die bevoegd zijn in het vak. In principe kunnen alleen lerarenopleidingen een bevoegdheid afgeven. Vroeger bestond er voor elk vak een aparte lerarenopleiding, door de groei aan nieuwe vakken en invoering van profielen in het beroepsonderwijs is dit niet meer rendabel. In de laatste jaren clusteren Lerarenopleidingen 'verwante' bevoegdheden en heeft de overheid gezorgd voor andere routes die tot een passende bevoegdheid leiden.
In het Schema Bepalen bevoegdheid dat staatssecretaris Sander Dekker op 5 juli 2016 aan schoolleiders stuurde bij zijn Bevoegdhedenbrief beroepsgerichte docenten heeft de overheid de routes in beeld gebracht waarlangs iemand bevoegd kan worden. Deze routes zijn algemeen en daarom ook relevant voor de bevoegdheid IT. Samengevat kan een bevoegdheid verkregen worden door:
| de lerarenopleiding die de bevoegdheid voor het specifieke vak afgeeft, te volgen | |
| over een al bestaande (verwante) bevoegdheid te beschikken die volgens de overheid ook geldt voor het betreffende nieuwe vak. De overheid geeft dit jaarlijks aan in de conversietabel. | |
| via een ontheffingsaanvraag de bevoegdheid te verkrijgen. Dat kan in geval er geen lerarenopleiding voor een vak bestaat of in bijzondere gevallen, maar altijd in combinatie met uitzonderlijke bekwaamheid van de docent. |
Lerarenopleiding
Mede dankzij de inspanningen van de scholengroep ITTL kunnen studenten aan de tweedegraads opleiding Leraar Techniek van de Hogeschool Utrecht vanaf september 2016 een getuigschrift behalen waardoor zij ook bevoegd zijn voor Informatietechnologie voor vmbo g/tl (ITgt). Het gaat hierbij om een bacheloropleiding in deeltijd, zie www.dtlt.hu.nl. Afhankelijk van de voorkennis en vooropleiding van een student zijn verschillende verkorte trajecten mogelijk.
Bestaande bevoegdheid
In de Regeling conversietabel getuigschriften en vakken VO beschrijft het Ministerie van OCW bestaande bevoegdheden die recht geven op een bevoegdheid voor vakken of onderdelen, waarvan niet rechtstreeks via het getuigschrift kan worden vastgesteld dat aan de bekwaamheidseisen voor die (nieuwe) vakken is voldaan. Soms is hierbij een beperking aangegeven, zoals een voorwaardelijke aanvullende scholing. Voor Informatietechnologie (en Informatiekunde) gelden op dit moment de tweedegraads bevoegdheden informatica, techniek, ict en grafische techniek in combinatie met een scholing. Deze nascholingen worden aangeboden door de eerdergenoemde lerarenopleiding.
Ontheffing
In bepaalde gevallen kan het bevoegd gezag van een school een verzoek doen om een docent bevoegd te verklaren. In de Beleidsregel vindt u hier informatie over, zie ook het Schema Ontheffing en bekwaamheidserkenning.
De betreffende docent dient altijd 'buitengewoon bekwaam' te zijn.
Omdat er een lerarenopleiding dan wel bestaande bevoegdheden voor het vak bestaan, betreft zo'n
verzoek voor Informatietechnologie artikel 33 lid 2 WVO.
Van een bijzonder geval is o.a. sprake op de pilotscholen. Pilotscholen boden IT al vóór 1 augustus 2016 aan. Door de overgang van de experimentele periode naar de reguliere situatie worden deze scholen geconfronteerd met extra eisen voor de benoembaarheid van leraren voor het vak.
Een verzoek voor onheffing kan bij DUO ingediend worden via formulier 5282-001 'Aanvraag Ontheffing eisen benoembaarheid of erkenning bekwaamheid' [dode link, red.]. Het formulier is tamelijk ingewikkeld. Carla kan helpen bij het invullen ervan.
Scholing
Niet alle zittende IT-docenten komen in aanmerking voor een ontheffing. Deze docenten, maar ook toekomstige IT-docenten, zullen zich dus moeten gaan scholen om hun bekwaamheid te verhogen/verbreden en zo bevoegd te worden. Hierbij kan soms gebruikgemaakt worden van subsidieregelingen (zie beleid).
Grofweg zijn er vier scholingstrajecten voor vier verschillende doelgroepen, namelijk:
- 1. de nascholingen voor bevoegdheden die genoemd zijn in de conversietabel
- 2. een 1-jarige kopopleiding aansluitend bij specifieke vakopleidingen die genoemd zijn in de Verwantschapstabel Kopopleidingen
- 3. een zij-instroomtraject voor de lerarenopleiding voor onbevoegden
- 4. ontheffing op grond van in de beleidsregel aangewezen scholing/certificaten voor docenten die al over bevoegdheid beschikken (onder voorbehoud)
Ad 3. Via de zij-instroomregeling volgt een onbevoegde (of iemand met een pabo-bevoegdheid) een lerarenopleiding van maximaal 2 jaar en behaalt zo een bevoegdheid.
Ad 4. Via de beleidsregel doet iemand die al over een bevoegdheid beschikt, een assessment en volgt vervolgens de nascholingen die op grond van dat assessment geadviseerd zijn. Na het behalen van die nascholingen vraagt die persoon ontheffing aan op grond van artikel 33, lid 2 (zie onheffing). Het assessment en de behaalde certificaten dienen als bijlagen bij de aanvraag gevoegd te worden.
In het verlengde van haar lerarenopleiding biedt de HU ook (na-)scholing aan. Dat kunnen verkorte scholingstrajecten zijn of losse modules (die vervolgens onderdeel uit kunnen maken van een traject).
Gastdocenten
De inzet van onbevoegde (gast)docenten is mogelijk voor maximaal 160 uur op jaarbasis.
Informatie
De belangrijkste informatie over de bevoegdheid voor docenten Informatietechnologie is terug te vinden in het document Bevoegdheid Informatietechnologie.